Rynek walutowy a Chiny - relacje między nimi stają się coraz ważniejsze w miarę rosnącej roli Chin w gospodarce światowej. W ostatnich latach chiński juan zyskał na znaczeniu, stając się powoli walutą rezerwową. Jednak wpływ polityki kursowej Chin na handel i gospodarkę pozostaje kontrowersyjny. W artykule przyjrzymy się bliżej związkom pomiędzy rynkiem walutowym a Chinami oraz roli juana.
Kluczowe wnioski:- Wzrost znaczenia juana jako waluty rezerwowej to długofalowy trend.
- Polityka kursowa Chin budzi kontrowersje i oskarżenia o manipulacje.
- Relacje juana z dolarem USA pozostają kluczowe dla handlu Chin.
- Rośnie rola juana w handlu regionalnym Azji.
- Pełna konwertowalność juana może potrwać jeszcze wiele lat.
Wpływ juana na chiński handel zagraniczny
Kurs walutowy juana ma kluczowe znaczenie dla chińskiego handlu zagranicznego. Od dekad Chiny celowo utrzymują kurs juana na niskim poziomie w celu zapewnienia konkurencyjności cenowej swoim towarom eksportowym. Sztucznie zaniżony kurs juana powoduje, że chińskie produkty są tańsze na rynkach zagranicznych. Daje to Chinom ogromną przewagę handlową i stymuluje eksport. Jednocześnie utrudnia to import towarów do Chin, gdyż są one relatywnie droższe.
W ostatnich latach Chiny stopniowo uwalniają kurs juana, co ma na celu uczynienie go bardziej elastycznym i odzwierciedlającym realne mechanizmy rynkowe. Docelowo ma to doprowadzić do pełnej konwertowalności juana i umiędzynarodowienia jego roli. Jednak nawet po reformach kurs juana wciąż pozostaje regulowany przez chińskie władze, które dbają o utrzymanie przewagi eksportowej Chin.
Wpływ na bilans handlowy
Utrzymywanie słabego kursu juana przyczyniło się do ogromnych nadwyżek w bilansie handlowym Chin z krajami rozwiniętymi, szczególnie USA. Wywoływało to napięcia handlowe i oskarżenia o nieuczciwe praktyki. Docelowo aprecjacja juana ma zmniejszyć nadwyżkę Chin w handlu zagranicznym i zrównoważyć bilans płatniczy.
Jednak efekty umocnienia juana dla handlu Chin są niejednoznaczne. Z jednej strony zmniejsza się konkurencyjność cenowa eksportu Chin. Z drugiej rośnie siła nabywcza chińskich firm i gospodarstw, co zwiększa import. finalny wpływ na bilans handlowy zależy od elastyczności popytu na import i eksport Chin.
Rola juana w globalnym systemie walutowym
Juan odgrywa coraz większą, choć wciąż drugorzędną rolę w globalnym systemie walutowym. Dominującą pozycję wciąż zajmuje dolar amerykański, będący główną walutą rezerwową i rozliczeniową na świecie. Jednak udział juana rośnie, zwłaszcza w Azji. Chiny dążą do tego, by juan stał się walutą rezerwową na miarę funta szterlinga lub euro.
Aby to osiągnąć, Chiny stopniowo liberalizują swój system finansowy, czyniąc juana bardziej wymienialnym. Podpisują też umowy walutowe ze swoimi partnerami handlowymi, umożliwiające rozliczanie transakcji w juanach. Np. Rosja i Arabia Saudyjska rozliczają już część swojego handlu z Chinami w juanach.
Jako waluta rozliczeniowa
Juan jest coraz częściej wykorzystywany jako waluta rozliczeniowa w handlu międzynarodowym, zwłaszcza w Azji. Hongkong stał się hubem finansowym dla handlu w juanach. Rośnie też znaczenie kontraktów futures na ropę denominowanych w juanach.
Jednak pełne umiędzynarodowienie juana jako waluty rozliczeniowej wymaga pełnej konwertowalności, na co chińskie władze nie są jeszcze gotowe. Póki co juan służy głównie do rozliczeń regionalnych.
Czytaj więcej: Rynek walutowy a globalizacja - Handel i ekonomia
Polityka kursowa Chin a koniunktura gospodarcza
Polityka kursowa Chin, służąca utrzymywaniu słabego kursu juana, od lat budzi kontrowersje na arenie międzynarodowej. Chiny są oskarżane o manipulowanie kursem waluty, by zapewnić sobie przewagi handlowe. Jednak z punktu widzenia Chin słaby juan stymuluje eksport, inwestycje i wzrost gospodarczy.
W okresach spowolnienia koniunktury chińskie władze często dodatkowo osłabiają juana, by wesprzeć eksport. Np. podczas globalnego kryzysu finansowego w 2008 r. oraz spowolnienia w 2012 r. Natomiast w okresach boomu pozwalają juanowi nieznacznie się umocnić.
Reakcje partnerów handlowych
Manipulowanie kursem juana wywołuje protesty Chin, oskarżanych o nieuczciwą konkurencję. Szczególnie krytyczne są USA, domagające się umocnienia juana. Jednak Chiny twierdzą, że kurs ich waluty nie może być kształtowany pod naciskiem innych krajów.
Chińskie władze uważają też, że stopniowa liberalizacja kursu juana jest wystarczająca. Podkreślają, że również USA i UE prowadziły politykę osłabiania walut, gdy było to korzystne dla ich gospodarek.
Juan jako waluta rezerwowa na świecie
Choć dolar amerykański dominuje jako główna waluta rezerwowa, to udział juana w globalnych rezerwach sukcesywnie rośnie. Zwiększenie roli juana jako bezpiecznej waluty rezerwowej jest strategicznym celem Chin. Pozwoliłoby to zmniejszyć globalną dominację dolara i umocnić międzynarodową pozycję Chin.
Według danych IMF udział juana w globalnych rezerwach walutowych wzrósł z 1% w 2016 r. do ponad 2% obecnie. To daje juanowi 5. miejsce po dolarze, euro, jenie i funcie szterlingu. Największymi posiadaczami rezerw w juanach są banki centralne w Azji, Rosji i Ameryce Łacińskiej.
Posiadanie rezerw w juanach to nie tylko kwestia zysków z inwestycji, ale także zacieśniania relacji gospodarczych z Chinami poprzez rozliczenia handlowe w tej walucie.
Aby juan mógł pełnić funkcję waluty rezerwowej, Chiny muszą go uczynić w pełni wymienialnym i doprowadzić do większej liberalizacji swojego rynku finansowego. To jednak długotrwały i skomplikowany proces.
Handel Chin z USA a kurs juana
Relacja kursu juana do dolara amerykańskiego ma kluczowe znaczenie dla handlu Chin z USA, będącymi największymi partnerami handlowymi. Od dekad Chiny sztucznie zaniżały kurs juana względem dolara, aby zyskać przewagę eksportową.
Spowodowało to olbrzymie deficyty handlowe USA z Chinami, sięgające nawet 350 mld USD rocznie. Stany Zjednoczone od dawna naciskają na Chiny, by pozwoliły juanowi swobodnie umacniać się względem dolara i zrównoważyć bilateralną wymianę handlową.
Choć Chiny faktycznie zaczęły stopniowo uwalniać kurs juana, to jego umocnienie postępuje powoli. Chiny obawiają się gwałtownej aprecjacji, która mogłaby zaszkodzić ich eksporterom. Spory o kurs juana są stałym punktem napięć handlowych Chin z USA.
Rok | Kurs USD/CNY | Deficyt handlowy USA z Chinami (mld USD) |
2005 | 8,19 | 202 |
2010 | 6,77 | 273 |
2015 | 6,28 | 367 |
2020 | 6,90 | 311 |
Jak widać z tabeli, pomimo stopniowej aprecjacji juana deficyt handlowy USA z Chinami rósł w latach 2005-2015. Dopiero ostatnio zaczął się nieco obniżać. Pokazuje to, jak trudno osiągnąć równowagę handlową poprzez kurs walutowy.
Perspektywy umiędzynarodowienia juana
Pełna konwertowalność i umiędzynarodowienie juana jest długofalowym celem Chin. Pozwoliłoby to zrównoważyć dominację dolara w światowej gospodarce i umocnić pozycję Chin jako mocarstwa gospodarczego.
Jednak chińskie władze podchodzą do tego procesu stopniowo i ostrożnie. Obawiają się utraty kontroli nad kursem juana i destabilizacji swojej gospodarki. Pełna liberalizacja rachunku kapitałowego wiąże się też z ryzykiem masowego odpływu kapitału z Chin.
Dlatego na razie Chiny skupiają się na umiędzynarodowieniu juana głównie w handlu regionalnym w Azji. Eksperci szacują, że uczynienie juana w pełni wymienialną walutą może potrwać 10 lub więcej lat.
- Rola juana rośnie, ale dominacja dolara jest niezagrożona.
- Pełna konwertowalność juana to odległa perspektywa.
Podsumowując, w drodze Chin do umiędzynarodowienia juana jest jeszcze wiele wyzwań. Choć yuan zyskuje na znaczeniu, jego rola jako globalnej waluty rezerwowej pozostaje ograniczona. Chiny będą dążyły do zwiększenia roli juana, ale jest to proces rozłożony na wiele lat.
Podsumowanie
W artykule przyjrzeliśmy się związkom pomiędzy rynkiem walutowym a Chinami, koncentrując się na roli chińskiego juana. Okazuje się, że kurs walutowy juana odgrywa kluczową rolę w handlu zagranicznym Chin. Słaby juan stymuluje eksport i wzrost gospodarczy Chin, ale jednocześnie wywołuje napięcia handlowe z USA i innymi krajami. Stopniowa aprecjacja juana ma na celu uczynienie go bardziej rynkowym i międzynarodowym, jednak to długi proces.
W artykule przeanalizowaliśmy też wzrastającą, choć wciąż drugorzędną, rolę juana w globalnym systemie walutowym. Chiny dążą do uczynienia z niego poważnej waluty rezerwowej, co wzmocniłoby ich pozycję na arenie międzynarodowej. Jednak pełna konwertowalność juana jest odległą perspektywą. Na razie juan odgrywa coraz większą rolę w handlu i rozliczeniach, zwłaszcza w Azji.
Z analizy wyłania się skomplikowany obraz wpływu polityki kursowej Chin na handel i gospodarkę. Z jednej strony słaby juan wspiera wzrost Chin, z drugiej - prowadzi do napięć z partnerami handlowymi. Liberalizacja reżimu kursowego jest potrzebna, ale jej tempo musi być rozważne. Zagadnienie to pozostaje kluczowe dla przyszłych relacji gospodarczych Chin ze światem.
Podsumowując, tematyka rynku walutowego, roli juana i polityki kursowej Chin jest złożona i wielowymiarowa. W artykule staraliśmy się przedstawić różne aspekty tych kwestii i wyzwania stojące przed Chinami w drodze do umiędzynarodowienia ich waluty.